De chroniqueurs gewaagden die zaterdag in augustus van een moordende hitte. Zo erg dat ‘de duiven pardoes dood uit de lucht vielen’, (aldus Tony Landuyt in De Morgen). Bij het vertrek hing het kwik al op 41 graden. De squadra azzurra van Paolo Bettini startte in maagdelijk wit, om beter beschermd te zijn tegen de zon. De Duitse topfavoriet Jan Ullrich maakte zich weinig zorgen: hij hield van de warmte. België rekende op Peter Van Petegem, die nog altijd tot de beste eendagsrenners behoorde. Axel Merckx en een piepjonge Philippe Gilbert kregen een vrije rol, Marc Wauters en Wim Vansevenant waren de soldaten van dienst. Vanuit de commentaarcabine van de VRT merkte Eddy Merckx op dat zijn zoon voor de start prikkelbaar en gespannen was. ‘Bij hem is dat een goed teken.’

Het was vooral op aangeven van zijn vrouw Jody dat Axel een doel had gemaakt van de Spelen. Vier jaar eerder had hij nog getwijfeld of het wel de moeite was om naar Sydney te reizen. Het peloton beschouwde de olympische wegrit toen nog als een verplicht nummer, het digestif te veel na het loodzware 21 gangenmenu van de Tour. “Jody vond dat ik minstens één keer in mijn carrière naar de Spelen moest”, zegt Axel (48) vanuit zijn woning in het Canadese Kelowna, met zicht op het Okanaganmeer (de foto’s maakten we tijdens een kort werkbezoek aan België). “In Canada betekent een vijfde plaats in Luik-Bastenaken-Luik niets. Een olympische medaille spreekt overál tot de verbeelding. In Sydney kreeg ik de smaak te pakken (hij werd twaalfde, Ullrich won; red.). Maar het parcours in Athene lag me nog beter. Ik kwam goed uit de Tour en verzorgde me nog twee weken tot in de puntjes.” Merckx omschrijft de olympische sfeer als erg aanstekelijk, veel specialer dan een WK. “De Spelen zijn voor elke renner een unieke ervaring. Het is de enige keer in je carrière dat je samen met atleten van andere sporten een hechte ploeg vormt. Nergens anders voel je zo hard dat je je land vertegenwoordigt. Je eet samen met de Belgen, loopt rond in het olympisch dorp en ziet al die bekende atleten van andere landen. De nationale trots spat er vanaf. Justine Henin (die dat jaar olympisch kampioen werd; red.) was op dat moment nummer 1 van de wereld, maar duimde mee voor ons. Wij moesten in het openingsweekend als eersten aan de bak, waardoor we al in ons bed lagen toen de openingsceremonie nog bezig was.”