“Nu dwing je me diep in mijn geheugen te graven.” Voor het eerst zie ik vertwijfeling in de blauwe ogen van Jan Valach, sinds 2010 wielerbondscoach van Slovakije. Of hij nog weet wie voor Peter Sagan de regenboogtrui droeg. Al drie jaar zit het mooiste wielershirt om het lichaam van Slovakije’s bekendste sporter. Kan je het Valach en zijn landgenoten kwalijk nemen dat het even tobben is over het juiste antwoord? (*) Sagan heeft dit jonge en relatief arme land, dat op sportief vlak diep in de schaduw staat van vroegere partner Tsjechië, een gevoel van trots geschonken.
Sommigen verwijzen spontaan naar een andere Peter De Grote. Ze bedoelen Peter Bondra. De in Oekraïne geboren Slovaak scoorde in 2002 in de laatste minuut de beslissende 4-3 in de finale van het WK ijshockey. Tegen de superieure Russen nog wel. Die gouden medaille staat op het netvlies van alle Slovaken. Naar de huldiging van het team kwamen 50.000 mensen. Zo’n eruptie van vreugde en nationalisme hebben de prestaties van Sagan nog niet teweeggebracht. Wielrennen heeft hier amper geschiedenis en is voor Slovaken blijkbaar moeilijk te doorgronden...
Vanuit Polen en via een klein stukje Tsjechië ben ik het noordwesten van Slovakije binnen gereden. Ik verwacht snel billboards te zien van de man die volgens waarnemers met zijn aura én prestaties de wielersport uit haar donkerste periode heeft gesleept. In het spoor van Russische en Oekraïense trucks rijd ik door adembenemende kloven en over verrassend groene heuvels. Maar geen spoor van Sagan. De enige sporter die me vanop een aanplakbord aanstaart, is de in Napels aanbeden voetballer Marek Hamsik. Zijn gitzwarte hanenkam staat scherper in mijn geheugen dan zijn spectaculaire doelpunten.
Rond de noordkant van Zilina ligt een industriële gordel met talloze schoorsteenpijpen. De rookpluimen geven de donkere lucht een geeloranje tint. Het compacte centrum evenwel zou een magneet kunnen worden voor yuccies (young urban creatives). In dit decor rijdt Michael Kolar me op zijn bijzondere endurobike tegemoet. Opvallende helm, hypermoderne zonnebril en overmaatse kniebeschermers: wie zich afvroeg waar Sagans liefde voor candy colors vandaan komt heeft meteen het antwoord.
